Ada, walaubagaimanapun bermula 1 April 2025 bayaran dikaunter MBJB adalah secara tanpa tunai (cashless) sahaja.
- Salinan kad pengenalan ( pemohon individu )
- Salinan SSM bagi Syarikat
Tidak boleh, ini adalah kerana MBJB terikat dengan Akta Perlindungan Data Peribadi 2010 (Akta 709), di mana maklumat berkaitan cukai harta hanya boleh diberikan kepada pemilik pegangan SAHAJA.
Anda boleh layari portal MBJB di www.mbjb.gov.my bagi mendapatkan Borang Permohonan Makluman Pertukaran Alamat(P-03) dan hantar melalui emel rasmi Jabatan Penilaian iaitu jbtn-penilaian@mbjb.gov.my bagi tindakan kemaskini.
Anda perlu membuat pendaftaran Pindahmilik (Borang I/J) melalui aplikasi dalam talian (Online) di pautan http://johor.ekhidmat.my. Kegagalan berbuat demikian dalam tempoh 3 bulan selepas jualan atau pindahmilik, apabila disabitkan kesalahan boleh dikenakan denda tidak lebih daripada RM2,000.00 atau penjara selama tempoh tidak lebih enam (6) bulan atau kedua-duanya sekali sebagaimana yang termaktub di bawah Seksyen 160, Akta Kerajaan Tempatan 1976.
Borang I adalah pindahmilik disebabkan oleh jual beli manakala Borang J adalah pindahmilik disebabkan oleh kematian.
Anda perlu membuat pendaftaran Pindahmilik (Borang I/J) melalui aplikasi dalam talian (Online) di pautan http://johor.ekhidmat.my. Kegagalan berbuat demikian dalam tempoh satu tahun selepas kematian, apabila disabitkan kesalahan boleh dikenakan denda tidak lebih daripada RM2,000.00 atau penjara selama tempoh tidak lebih enam (6) bulan atau kedua-duanya sekali sebagaimana yang termaktub di bawah Seksyen 160, Akta Kerajaan Tempatan 1976.
Cukai Harta dan yuran penyelenggaraan adalah dua perkara yang berbeza. Yuran penyelenggaraan adalah untuk menyelenggara kawasan gunasama harta anda.Manakala Cukai Harta adalah untuk perkhidmatan perbandaran seperti membaiki jalan, kemudahan rekreasi, kemudahan infrastruktur dan lain-lain.
Cukai Harta dan Caj Kumbahan atau Caj Pembentungan adalah dua perkara yang berbeza. Kuasa untuk mengenakan cukai Harta diberikan kepada Majlis mengikut peruntukan Akta Kerajaan Tempatan 1976 (Akta 171), manakala kuasa untuk mengenakan caj pembentungan diberikan kepada Indah Water Konsortium (IWK) mengikut peruntukan Akta Industri Perkhidmatan Air 2006. Oleh itu, setiap pemilik ataupemunya sesuatu pegangan adalah diwajibkan untuk membayar cukai harta dan caj kumbahan (sekiranya ada).
Bayaran Cukai Harta secara ansuran dibenarkan berdasarkan syarat-syarat yang ditetapkan dan kelulusan Majlis. Anda boleh mengemukakan permohonan bayaran ansuran kepada Unit Tunggakan Cukai Harta, Jabatan Penilaian melalui emel tunggakanch@mbjb.gov.my.
Apakah tanggungjawab saya sebagai pemilik harta di Kawasan MBJB?
- iMembayar Cukai Harta sebelum tarikh akhir pembayaran;
- Menyemak di pejabat MBJB samada harta tanah anda sudah dikenakan Cukai Harta atau belum;
- Memberitahu Majlis jika terdapat pertukaran alamat surat-menyurat;
- Memaklumkan Majlis jika terdapat pertukaran hakmilik dengan membuat permohonan pendaftaran Pindahmilik (Borang I/J) melalui aplikasi dalam talian (Online) di pautan http://johor.ekhidmat.my;
- Hadir di pejabat Majlis dan menjelaskan sebarang tunggakan Cukai. Harta (sekiranya ada) kepada Majlis sebelum pertukaran hakmilik berlaku;
- Memberitahu Majlis melalui surat-menyurat jika bangunan anda telah diubahsuai atau dirobohkan;
- Memberi kerjasama kepada anggota Majlis apabila pegangan diperiksa untuk tujuan Cukai Harta;
- viii.Memberitahu Majlis secara surat-menyurat jika telah mendirikan bangunan tanpa pelan bangunan;
- ix.Melengkap dan mengembalikan borang-borang yang dihantar oleh Majlis;
- Menyemak bil Cukai Harta di pautan MyBILL di dalam portal (Tiada pengecualian denda diberi atas alasan tidak menerima bil Cukai Harta).
Cukai Harta atau juga dikenali sebagai "Cukai Pintu” dan “cukai taksiran” dibayar dua kali setahun mengikut penggal kepada pihak Berkuasa Tempatan.
Cukai Tanah pula perlu dibayar pada awal tahun kalendar iaitu 1 Januari sehingga 31 Mei setiap tahun kepada Pihak Berkuasa Negeri. Cukai Tanah hanya perlu dibayar satu(1) kali setiap tahun.
Penilaian Semula Cukai Taksiran adalah proses pihak berkuasa tempatan untuk mengkaji dan menilai semula Cukai Taksiran yang telah dikenakan kepada pemilik harta supaya nilaian baru tersebut akan lebih adil, saksama dan memberikan kemampuan kepada pihak berkuasa untuk membayar dan menguruskan perkhidmatan bandaraya dan kesihatan persekitaran.
Penyediaan Senarai Nilaian baharu atau Penilaian Semula Cukai Taksiran perlu dilaksanakan setiap lima (5) tahun berdasarkan peruntukan Akta Kerajaan Tempatan 1976 (Akta 171), Seksyen 137(3) seperti di bawah:
“Sesuatu Senarai Nilaian baru yang mengandungi butir-butir yang sama seperti dalam subseksyen (1) hendaklah disediakan dan disiapkan sekali tiap-tiap lima tahun atau dalam tempoh yang dilanjutkan sebagaimana ditentukan oleh Pihak Berkuasa Negeri”
Penilaian Semula membolehkan rekod pemilikan harta dikemaskini dan nilaian yang diguna pakai adalah mengikut Aras Nilaian terkini. Aras Nilai yang digunakan oleh Majlis Bandaraya Johor Bahru adalah 01 Julai 2020.
Merujuk kepada Seksyen 142, Akta Kerajaan Tempatan 1976 telah menyenaraikan alasan-alasan yang dipertimbangkan seperti berikut:
- Sesuatu pegangan dikenakan kadar yang dinilai lebih dari nilai yang sepatutnya;
- Sesuatu pegangan yang dinilai adalah pegangan yang tidak boleh dikenakan kadar;
- c.Seseorang atau sesuatu pegangan yang sepatutnya termasuk dalam Senarai Nilaian adalah ditinggalkan;
- Sesuatu pegangan dinilai kurang daripada nilainya yang boleh dikenakan kadar; atau
- Sesuatu pegangan atau pegangan-pegangan yang dinilai secara bersama atau berasingan sepatutnya dinilai secara lain.
Bantahan cukai harta boleh dibuat dalam tempoh 14 hari dari tarikh Notis Seksyen 141 atau Notis Seksyen 144. Bantahan boleh disalurkan secara bertulis kepada Jabatan Penilaian MBJB dengan cara serahan tangan atau pos ke alamat Jabatan Penilaian Tingkat 7 Menara MBJB, No. 1, Jalan Lingkaran Dalam, Bukit Senyum 80300 Johor Bahru atau emel ke jbtn-penilaian@mbjb.gov.my
Setiap permohonan bantahan perlu disertakan sesalinan notis seksyen berkaitan dan menyatakan sebab-sebab bantahan dibuat. Pihak Jabatan akan memberi maklumbalas kepada pembantah sama ada permohonan bantahan tersebut layak atau tidak. Surat panggilan bantahan akan dimaklumkan kepada pembantah bagi menghadiri sesi Mesyuarat Pendengaran Bantahan. Keputusan bantahan akan dimaklumkan selepas mendapat pengesahan dari Mesyuarat Penuh MBJB.
Sekiranya pembantah masih tidak berpuashati dengan keputusan bantahan tersebut, pembantah boleh mengemukakan rayuan mengikut prosedur undang-undang yang dinyatakan dalam Akta 171.
Bayaran Sewaan
Anda boleh semak melalui:
- Kaunter Bahagian Penyewaan, Jabatan Pengurusan Harta
- Hubungi Jabatan Pengurusan Harta
- Portal MBJB (jika sistem telah dikemaskini)
Perjanjian Sewaan
Biasanya 1 ke 3 tahun bergantung kepada jenis premis. Perjanjian boleh disambung semula selepas penilaian semula prestasi penyewa.
Syarat penggunaan premis, larangan penyalahgunaan, kadar sewa, penalti, tanggungjawab penyewa dan tempoh sewaan.
Boleh, dengan memberikan notis bertulis sekurang-kurangnya 1 bulan kepada MBJB.
Tidak dibenarkan kecuali atas sebab tertentu seperti kematian, dengan permohonan rasmi dan kelulusan MBJB.
MBJB hanya bertanggungjawab terhadap struktur bangunan. Penyelenggaraan dalaman seperti kebersihan dan peralatan adalah tanggungjawab penyewa.
Penyewa perlu memohon sekurang-kurangnya 2 bulan sebelum tamat tempoh sewaan. MBJB akan menilai prestasi sebelum meluluskan sambungan.
Penyelenggaraan & Aduan
Buat aduan melalui sistem e-Aduan MBJB, telefon Bahagian Penyewaan di talian 07-2282584 atau hadir ke kaunter.
Anda boleh membuat aduan dengan menghubungi talian 07-2282584.
MBJB boleh memberi amaran, menyita atau membatalkan sewaan mengikut syarat dalam perjanjian.
Tidak dibenarkan melainkan dengan kebenaran bertulis MBJB.
MBJB boleh mengeluarkan notis amaran, kompaun, atau batalkan kontrak.
Penamatan & Serahan Permis
Serahkan notis bertulis sekurang-kurangnya 1 bulan kepada Bahagian Penyewaan MBJB.
Notis bertulis sekurang-kurangnya 1 bulan diperlukan, atau mengikut terma perjanjian.
MBJB berhak mengambil alih semula premis dan menyita barangan mengikut prosedur.
Lesen perniagaan boleh dibatalkan apabila berlakunya perlanggaran syarat pelesenan / tidak memberi maklum balas dalam tempoh 30 hari notis dikeluarkan kepada premis serta tidak memperbaharui lesen perniagaan dalam jangka masa yang ditetapkan.
Mengikut Undang-Undang Kecil Pelesenan Iklan (MBJB) 2010, format, ketetapan dan paparan papan iklan premis yang dibenarkan adalah sepertimana Garis Panduan Papan Iklan Premis Di Kawasan Pentadbiram MBJB.
Semua paparan atau visual papan iklan premis perlu mendapatkan pengesahan Bahasa dan ejaan melalui Dewan Bahasa dan Pustaka DBP yang boleh dimohon secara atas talian https://dbpsahbahasa.my atau hadir ke pejabat DBP di No. 1 & 3, Jalan Susur Dato' Muhd. Said Sulaiman, Larkin Perdana, 80350 Johor Bahru, Johor.
Walaubagaimanapun, format, ketetapan saiz dan paparan yang dibenarkan masih tertakluk kepada Undang-Undang Kecil Pelesenan Iklan (MBJB) 2010 sebagaimana soalan 17.
Permohonan Penyewaan
Ya, ada sesi tapisan atau temuduga bergantung kepada lokasi dan jenis premis yang dimohon.
Penjaja dan Kebersihan
Secara umumnya, tidak dibenarkan berniaga di tepi jalan di Kawasan pentadbiran Majlis Bandaraya Johor Bahru (MBJB) tanpa lesen atau permit khas. Ini kerana aktiviti perniagaan di tepi jalan dianggap mengganggu laluan awam dan berisiko dari aspek keselamatan serta kebersihan bandar.
Barang anda dirampas atau disita oleh MBJB kerana anda didapati melakukan salah satu kesalahan di bawah peruntukan berikut :
- Undang-undang Kecil Penjaja (MBJB) 2010
- Akta Jalan, Parit dan Bangunan 1974.
- Akta Kerajaan Tempatan 1976.
Tindakan Tunda dan Sitaan
Bagi semakan kenderaan ditunda boleh dibuat semakan melalui MBJBSpot atau melalui laman web https://mobile.mbjb.gov.my/vis$/vis/vis039senopt.asp atau terus ke kaunter Jabatan Penguatkuasaan di alamat Aras Bawah, Bangunan Jotic, Jalan Ayer Molek, 80888 Johor Bahru
Bagi urusan tuntutan kenderaan , pemilik kenderaan boleh terus ke kaunter Jabatan Penguatkuasaan di alamat Aras Bawah, Bangunan Jotic, Jalan Ayer Molek, 80888 Johor Bahru dengan membawa kad pengenalan atau geran kenderaan. Sekiranya penuntut bukan pemilik kenderaan perlu membawa surat akuan sumpah dan Salinan kad pengenalan pemilik kenderaan.
Kos yang terlibat :
| 1 | Kompaun | RM 250 – RM 500 - Mengikut Jenis Kesalahan | |||
| 2 | KosTunda | Kereta RM 120 | Motosikal RM 80 | Lori @ bas kurang drpd 5 tan RM 400 | Kenderaan melebihi 5 tan RM 1,200 |
| 3 | Kos Simpan | RM 15 (hari pertama) penambahan RM5 mengikut hari berikutnya untuk kereta dan motosikal . | |||
| Bagi lori /bas kos lebih tinggi | |||||
Aduan
Tempoh masa MBJB mengambil tindakan terhadap aduan bergantung kepada jenis aduan dan keutamaan operasi sebagaimana berikut :
| Jenis Aduan | Tempoh Tindakan Standard |
| Aduan Halangan Laluan / Parkir Salah | 24 – 72 jam (bergantung tahap kritikal) |
| Aduan Penjaja Tanpa Lesen / Kawasan Larangan | 3 – 7 hari bekerja (bergantung siasatan) |
| Aduan Premis Tidak Berlesen | 7 – 14 hari (selepas pemeriksaan) |
| Aduan Kebersihan / Sampah | 1 – 3 hari bekerja |
| Aduan Bahaya Struktur / Keselamatan Awam | Segera / 24 jam (jika berisiko) |
| Aduan Kenderaan Buruk / Terbiar | 1-7 hari bekerja (bergantung pada fizikal kenderaan) |
Untuk aduan dan pertanyaan berkaitan tindakan penguatkuasaan MBJB, anda boleh hubungi pegawai yang bertugas di talian 07-2271032.
Waktu Operasi dan Prosedur
Waktu operasi Jabatan Penguatkuasaan MBJB sebagaimana berikut
- Ibu Pejabat Jabatan Penguatkuasaan :
| Hari | Waktu Operasi |
| Isnin – Khamis | 8.00 pagi – 5.00 petang |
| Jumaat | 8.00 pagi – 12.30 tengah hari 2.00 petang – 5.00 petang |
| Tutup pada Sabtu, Ahad, dan Cuti Umum | |
- Kaunter Jabatan Penguatkuasaan :
| Hari | Waktu Operasi |
| Isnin – Ahad | 8.00 pagi – 10.00 malam |
Anda boleh datang terus (walk-in) ke Kaunter Jabatan Penguatkuasaan dan Ibu pejabat Jabatan Penguatkuasaan untuk berurusan.
Alamat Jabatan Penguatkuasaan :
Jabatan Penguatkuasaan,
Aras Bawah, Bangunan Jotic,
Jalan Ayer Molek,
80888 Johor Bahru.
Unit Vektor
Denggi ialah penyakit yang disebabkan oleh virus yang dibawa oleh nyamuk Aedes. Ia boleh menyebabkan demam panas, sakit kepala, sakit sendi dan ruam. Jika tidak dirawat, ia boleh mengakibatkan komplikasi serius seperti demam denggi berdarah dan kematian. Denggi juga merupakan penyakit yang berjangkit sekiranya tiada tindakan kawalan dilaksanakan.
Anda boleh menyemak status kes denggi terkini di kawasan kediaman anda melalui MBJB GeoJB (https://geojb.gov.my). Kawasan yang mempunyai wabak atau kes denggi akan dipaparkan di dalam portal tersebut. Anda juga boleh menghubungi Pejabat Kesihatan Daerah Johor Bahru untuk sebarang pertanyaan atau laporan berkaitan kes denggi di kawasan anda.
MBJB akan melaksanakan aktiviti kawalan seperti:
- Pemeriksaan premis dan persekitaran
- Fogging (semburan kabus)
- Larvasiding (bubuh ubat pembunuh jentik-jentik)
- Pendidikan kesihatan kepada penduduk
Penduduk setempat disarankan mengamalkan 10 minit seminggu untuk periksa kediaman/premis sendiri sebagaimana berikut :
- menjalankan aktiviti mencari dan musnah tempat pembiakan nyamuk di premis masing-masing seperti :
- Buang air bertakung
- Tutup bekas air
- Tukar air dalam pasu dan baldi seminggu sekali
- Bersihkan longkang dan saliran
- Simpan barang lama di tempat tertutup
- Menggunakan semburan aerosol didalam premis
- Menggunakan ubat penghalau nyamuk (repellant) semasa membuat aktiviti di luar rumah
- Memastikan tiada lubang/ruang di tangki Sistem Pengumpulan Dan Penggunaan Semula Air Hujan (SPAH) yang boleh menyebabkan pembiakan nyamuk didalam tangki tersebut.
- Pihak pengurusan bangunan / strata hendaklah melantik sendiri syarikat Pest Control Operator (PCO) bagi menjalankan kerja-kerja semburan ruang thermal (fogging) secara berkala dengan mendapat pandangan daripada Pejabat Kesihatan Daerah Johor Bahru.
Jika didapati bersalah, anda boleh dikenakan kompaun RM500 hingga RM 1000 di bawah Akta Kerajaan Tempatan 1976.
Nyamuk Aedes aktif pada waktu awal pagi (6.00–8.00 pagi) dan lewat petang (5.00–7.00 petang).
Ya. MBJB sering menjalankan program pendidikan kesihatan, gotong-royong, edaran risalah, dan ceramah awam di sekolah, taman perumahan, dan komuniti.
Fogging hanya membunuh nyamuk dewasa. Jika tempat pembiakan jentik-jentik tidak dihapuskan oleh penduduk, nyamuk akan terus membiak. Kerjasama masyarakat amat penting untuk menghapuskan denggi.
Anda boleh laporkan kepada MBJB melalui:
Sistem SISPAA
Talian hotline
Emel rasmi MBJB
Ya, MBJB boleh masuk ke dalam rumah dengan kebenaran penghuni untuk membuat pemeriksaan dan larvasiding. Sekiranya tiada penghuni di rumah, notis akan ditinggalkan untuk tindakan lanjut.
- Fogging: Membunuh nyamuk dewasa.
- Larvasiding: Menggunakan bahan kimia untuk membunuh jentik-jentik dalam air bertakung.
Kedua-dua kaedah ini saling melengkapi dalam usaha mengawal denggi.
Fogging ialah semburan kabus menggunakan racun serangga untuk membunuh nyamuk dewasa. Ia biasanya dilakukan di luar rumah dan tidak berbahaya jika langkah berjaga-jaga diikuti, seperti menutup makanan dan menutup tingkap semasa semburan dijalankan.
Ya, anda boleh buat permohonan kepada MBJB melalui sistem aduan SISPAA atau hubungi Pejabat Kesihatan Daerah Johor Bahru. Keutamaan semburan fogging adalah di kawasan yang telah dilaporkan kes denggi dari Pejabat Kesihatan Daerah Johor Bahru. Pemeriksaan akan dilakukan dahulu sebelum tindakan fogging dijalankan untuk mengesahkan keperluan fogging di kawasan tersebut. Sekiranya didapati tiada keperluan untuk fogging, pengadu dinasihatkan untuk membuat pencegahan kendiri seperti menghapus tempat pembiakan nyamuk.
Ya. Semua jenis premis termasuk kilang, restoran, pasar, sekolah, dan lain-lain boleh diperiksa jika kawasan itu dikesan ada potensi pembiakan nyamuk Aedes.
Unit Zoonotik
Boleh, bergantung kepada status anjing tersebut. Pemohon perlu melalui proses saringan dan patuhi syarat tertentu seperti vaksinasi lengkap dan permohonan lesen MBJB.
Bahagian Perolehan
Jika terdapat sebarang kesilapan dalam mengisi maklumat, kesilapan tersebut hendaklah dibetulkan dengan cara memotong kesilapan tersebut dengan satu garisan bersih melintang dan ditandatangani ringkas oleh Penyebutharga dan saksinya. Penggunaan getah pemadam dan cecair pemadam (blanco) adalah dilarang.
Pihak tuan perlu me daftar di dalam sistem iperolehan sebelum memasuki dan membeli tender di MBJB.
Puan / tuan boleh menyemak di laporan tender sama ada ia telah dilantik atau tidak.
Pihak tuan boleh menyemak di dalam iklan yang sedang dipaparkan.
Ya, paparan dipanerkan catatan pembuka akan dimasukkan dimana kesilapan dilakukan oleh kontraktor selepas proses pembuka dilaksanakan.
Kontraktor layak masuk dengan lessen masih hidup dan sah namun dipaparan kontraktor Akan dimaklumkan status akan tamat sijil sekurang-kurangnya 3 bulan.
Kontraktor hendaklah melayari laman sesawang iperolehan MBJB iaitu https://aplikasi.mbjb.gov.my/appIperolehan/ kemudian klik pada ˜Daftar Baru’. Jika perlukan cara-cara pendaftaran boleh klik pada ~ Manual Pengguna
Berdasarkan tajuk perolehan. Jika perolehan jenis kerja hanya 1 sampul sahaja. Jika perolehan jenis bekalan dan perkhidmatan hendaklah dua sampul iaitu sampul kewangan dan sampul teknikal.
Tidak boleh. Dokumen yang diterima selepas tarikh dan masa tutup tidak akan diterima atau dipertimbangkan. Sistem atau peti tender biasanya akan ditutup tepat pada masa yang dinyatakan.
- Tidak menandatangani borang tawaran
- Tidak menyertakan sijil pendaftaran sah (SSM/MOF/CIDB)
- Gagal menyertakan dokumen wajib
- Tidak mematuhi format yang ditetapkan
- Menghantar selepas tarikh tutup
- Harga tidak selaras antara borang tawaran dan jadual harga
Jika belum dihantar, buat pembetulan dengan menandatangani di sebelah perubahan. Jika sudah dihantar, pembetulan tidak boleh dibuat. Harga yang diterima adalah muktamad.
Penghantaran boleh dibuat secara manual (fizikal) ke alamat yang dinyatakan dalam dokumen tender / sebutharga.
Dokumen yang biasanya diperlukan ialah:
- 1Borang tawaran / surat tawaran harga
- 2Borang maklumat syarikat
- 3Sijil-sijil pendaftaran (SSM, MOF, CIDB, SPKK, PKK jika berkaitan)
- Jadual harga dan spesifikasi teknikal
- Surat akuan / sumpah integriti
- Bukti pengalaman projek / penyata kewangan
- Sebarang dokumen tambahan yang dinyatakan dalam iklan tender
Pastikan semua dokumen wajib (mandatory) disertakan sebelum tarikh tutup. Kegagalan berbuat demikian boleh menyebabkan tawaran ditolak.
Penender boleh mendapatkan SENARAI SEMAK PENYEDIAAN DOKUMEN YANG WAJIB DISERTAKAN UNTUK MENYERTAI SEBUT HARGA atau TENDER yang boleh didapati semasa muat turun dokumen setelah bayaran dibuat didalam web iPerolehan.
Perakuan Siap dan Pematuhan (ccc)
Hanya Jurutera Profesional dan Kontraktor Utama sahaja yang bertanggungjawab untuk memperakui Borang G1.
Maklumat status pengeluaran CCC tidak boleh diakses oleh orang awam secara online.
PSP/SP adalah bertanggungjawab terhadap borang G1 dan G2 walau pun kontraktor baru dilantik untuk projek itu. PSP perlu menghantar borang G1-G21.
PBT diminta menghentikan amalan tersebut agar konsep “self certification’ dan “self regulation” dalam sistem CCC dapat dipenuhi dan selaras dengan Akta Jalan, Parit dan Bangunan 1974 (Akta 133) dan Undang-Undang Kecil Bangunan Seragam 1984 (UKBS 1984).
Aduan boleh disalurkan ke LAM dan LJM untuk tindakan disiplin jika terdapat pelanggaran dibawah Akta 117 (Akta Arkitek 1967) dan Akta 138 (Akta Pendaftaran Jurutera 1967).
Keperluan mengemukakan senarai pembeli adalah dibawah tanggungjawab pemaju. PSP hanya mengemukakan pelan kepada PBT bagi kelulusan serta pengeluaran perakuan Siap dan Pematuhan (CCC) sahaja.
Sekiranya PSP meninggal dunia atau tidak dapat dikesan, CCC yang dikeluarkan oleh PSP tersebut masih lagi sah. Namun, tanggungjawab dan liabiliti PSP ke atas CCC tersebut tamat setelah kematian PSP tersebut.
CCC adalah satu pendekatan self-regulation dan self-certification yang melibatkan tanggungjawab ke atas kesemua Profesional termasuk Arkitek dan Jurutera Profesional, Kontraktor dan Tred berkenaan. Kesemua profesional yang menandatangani Borang G1-G21 adalah bertanggungjawab ke atas pembinaan bangunan tersebut.
Oleh yang demikian, sekiranya berlaku kegagalan kepada bangunan dan PSP telah meninggal dunia atau tidak dapat dikesan, maka tanggungjawab masih digalas oleh profesional yang lain yang menandatangani Borang G.
Walau bagaimanapun, mengikut Seksyen 85A, Akta Jalan, Parit dan Bangunan 1974 (Akta 133) menyatakan bahawa bangunan perlu diperiksa secara berkala untuk memastikan keselamatan dan kekukuhan bangunan yang telah diduduki dan seterusnya dapat mengelakkan kegagalan kepada bangunan tersebut.
Ya, di bawah Akta Jalan, Parit dan Bangunan 1974 (Akta 133) PBT masih mempunyai duty of care bagi memastikan bangunan yang dibina adalah selamat dan siap untuk diduduki. Merujuk kepada Seksyen 70(23)(a) dan (b) Akta yang tersebut di atas, PBT boleh mengeluarkan notis bertulis kepada PSP untuk memperbetulkan segala ketidakpatuhan yang dilakukan semasa pembinaan dan juga arahan bertulis untuk menahan pengeluaran perakuan siap dan pematuhan sehingga ketidakpatuhan itu telah diperbetulkan.
Selain itu, di bawah seksyen 85A Akta tersebut PBT berhak mengeluarkan notis untuk pemunya bangunan menjalankan pemeriksaan bangunan secara berkala selepas tempoh 10 tahun CCC dikeluarkan.
Perlu. Merujuk kepada Borang G17 di bawah Jadual Kedua, Undang-Undang Kecil Bangunan Seragam 1984, surat pengesahan daripada PBT perlu dilampirkan bersama-sama Borang G17. Walau bagaimanapun, sekiranya Orang Yang Mengemukakan tidak menerima sebarang pengesahan dalam tempoh 14 hari dari tempoh permohonan, surat pengesahan adalah dianggap telah diberikan.
Terdapat 8 jenis Borang G – Borang Perakuan Berperingkat daripada 6 Agensi Teknikal yang memerlukan Surat Pelepasan / Surat Pengesahan bagi pengeluaran CCC. Merujuk kepada Pekeliling Lembaga Arkitek Malaysia (LAM) Bil 1/2008, surat pengesahan daripada agensi teknikal luaran yang diperlukan adalah seperti berikut:
- Borang G8 - Surat Pelepasan Jabatan Bomba dan Penyelamat Malaysia (JBPM)
- Borang G9 - Surat Pelepasan Jabatan Bomba dan Penyelamat Malaysia (JBPM)
- Borang G11 - Sijil Kelayakan Jabatan Keselamatan dan Kesihatan Pekerjaan (JKKP)
- Borang G13 - Surat Pengesahan Pihak Berkuasa Air
- Borang G14 - Surat Pengesahan Jabatan Perkhidmatan Pembetungan
- Borang G15 - Surat Pengesahan Jabatan Perkhidmatan Pembetungan
- Borang G16 - Surat Pengesahan Tenaga Nasional Berhad
- Borang G17 - Surat Pengesahan Pihak Berkuasa Tempatan / Jabatan Kerja Raya
(*sekiranya pemohon tidak menerima surat tersebut dalam masa 14 hari dari tarikh permohonan, ia disifatkan telah diberikan)
Dalam sistem CCC, Orang Utama Yang Mengemukakan iaitu Principal Submitting Person (PSP) ditafsirkan sebagai orang yang berkelayakan (para profesional) yang mengemukakan Pelan Bangunan kepada PBT untuk kelulusan dan layak mengeluarkan CCC. Para profesional yang layak mengeluarkan CCC terdiri daripada Arkitek Profesional, Jurutera Profesional dan Pelukis Pelan Berdaftar (bagi bangunan tidak melebihi 2 tingkat dan tidak melebihi 300 meter persegi atau mana-mana syarat lain yang dikenakan Lembaga) mengikut ketetapan kategori bangunan yang ditetapkan di peringkat Lembaga Profesional masing-masing.
Berdasarkan Pekeliling yang dikeluarkan oleh Lembaga Jurutera Malaysia bertajuk Submission of Plans by Architects, Professional Engineers and Registered Building Draughtsmen, Appendix A, B, dan C berkenaan pengemukaan pelan-pelan oleh Arkitek dan Jurutera Profesional, Jurutera Profesional adalah tidak layak mengeluarkan CCC bagi projek kediaman / perumahan.
Merujuk kepada Seksyen 70(20) Akta Jalan, Parit dan Bangunan 1974 (Akta 133), perakuan siap dan pematuhan hendaklah dikeluarkan oleh PSP mengikut masa, cara, dan tatacara setelah PSP :
- Mengawasi pendirian bangunan dan memastikan pendirian tersebut menepati pelan yang diluluskan dan mengikut kehendak Akta dan Undang-Undang Kecil
- Memastikan bangunan dibina dan disiapkan mematuhi kesemua syarat teknikal yang dikenakan oleh pihak berkuasa tempatan
- Memastikan bahawa bangunan itu selamat dan layak untuk diduduki
Merujuk kepada UUK 25A Undang-Undang Kecil Bangunan Seragam 1984, CCC boleh dikeluarkan setelah PSP memastikan:
- Telah mengawasi pembinaan dan penyiapan rumah berasingan yang dibina secara tunggal
- Telah memenuhi syarat-syarat yang dikenakan oleh PBT c) Kesemua perkhidmatan yang diperlukan disediakan
Merujuk kepada Seksyen 70(27)(b) Akta yang tersebut di atas, sekiranya CCC dikeluarkan oleh PSP tanpa borang yang berkaitan sebagaimana yang telah ditetapkan di dalam undang-undang kecil yang dibuat di bawah Akta tersebut, denda boleh dikenakan ke atas PSP tidak melebihi RM250,000 atau dipenjarakan selama tempoh tidak melebihi 10 tahun atau kedua-duanya.
Bagi pemajuan berfasa yang diluluskan di dalam satu permohonan Kebenaran Merancang, cara terbaik yang perlu dilakukan oleh PSP adalah menasihati Pemaju / Klien untuk membuat permohonan Pelan Bangunan secara berasingan mengikut fasa.